آیتالله سید علی حسینی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، یکی از شخصیتهای برجسته و تاثیرگذار در تاریخ معاصر کشور است. برای ادامه این مطلب، با ما در مجله خبری آث میلان همراه شوید.
نام | آیتالله سید علی حسینی خامنهای |
---|---|
تولد | ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ |
محل تولد | مشهد، ایران |
ملیت | ایرانی |
سمت فعلی | رهبر جمهوری اسلامی ایران |
تعداد فرزندان | ۶ |
زندگینامه سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای فعالیتهای سیاسی خود را از خانوادهای مذهبی و سیاسی گرفته است و سه رویداد مهم در جوانی او را به سمت سیاست و مبارزه کشاند: اصلاحات شاه، ملی شدن نفت مصدق، و آشنایی با نهضت نواب صفوی.
زندگی سید علی خامنه ای
نخستین برخورد او با فعالیتهای سیاسی، دیدار با نواب صفوی در سال ۱۳۳۱ بود که او را به فکر انقلاب و مبارزه واداشت. همچنین، او خود را شاگرد روحالله خمینی میداند و در سال ۱۳۳۶ با او دیدار کرد.
در سال ۱۳۴۱، همراه برادرش، مأمور شد پیامهای خمینی را به مردم مشهد برساند و نقش مهمی در انتقال پیامهای انقلاب ایفا کرد.
خمینی از خامنهای خواست تا درباره واقعه مدرسه فیضیه و رفتار رژیم با مخالفان روایت کند، و او به عنوان رابطی میان روحانیون و مردم فعالیت مینمود.
سید علی خامنه ای زندگی نامه
پدر خامنهای، سید جواد، و پدربزرگش، سید حسین، هر دو روحانی آذری مقیم نجف بودند. همچنین، جد او از تفرش به آذربایجان مهاجرت کرده بود.
سید حسین در نجف فقیه و مدرس برجستهای بود و در تبریز، امامت مسجد جامع را بر عهده داشت.
پدر سید جواد، که زاده نجف بود، پس از تحصیل در آن شهر، در مشهد زندگی کرد و در مساجد بازار و گوهرشاد امام جماعت بود.
سید علی خامنه ای بیوگرافی
او از ازدواج اولش سه دختر داشت که فوت شدند، و با خدیجه میردامادی، چهار پسر و یک دختر دیگر به دنیا آورد.
برادران او، سید محمد و سید هادی، فعال سیاسی و روحانی بودند؛ سید محمد در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی ترور شد، اما زنده ماند.
خواهر او، بدری سادات، همسر علی تهرانی است که در خیزش ۱۴۰۱ ایران بر او برائت اعلام کرد. سید حسن، تنها برادر غیرروحانی، در وزارت نفت فعالیت دارد.
سید علی خامنه ای چه کسی هست
سید علی خامنهای در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ در شهر مشهد به دنیا آمد. پدرش، سید جواد خامنهای، یکی از علما و مهاجران آذریتبار به مشهد بود.
مادرش نیز زنی متدین و محترم در جامعه مذهبی محسوب میشد. خانواده خامنهای زندگی سادهای داشتند و از نظر اقتصادی در طبقه متوسط قرار داشتند.
بیوگرافی سید علی خامنه ای
آیتالله سید علی حسینی خامنهای یکی از مهمترین شخصیتهای سیاسی و مذهبی معاصر ایران است.
او از سال ۱۳۶۸ به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران فعالیت میکندو دومین فرد در تاریخ ایران است که به مقام رهبری کشور نائل شده است.
سابقه فعالیتهای انقلابی، ریاستجمهوری، تلاشهای علمی و فرهنگی، و تاثیرگذاری گسترده در داخل و خارج از کشور، او را به یک فرد کلیدی در تحولات ایران و منطقه بدل کرده است.
سید علی خامنه ای کیست
نام کامل : سید علی حسینی خامنهای
متولد : ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹)
محل تولد : مشهد، ایران
نقش فعلی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تاکنون)
مذهب سید علی خامنه ای
مذهب: شیعه دوازده امامی
عنوان مذهبی سید علی خامنه ای
عنوان مذهبی: آیتالله العظمی
حزب سیاسی سید علی خامنه ای
حزب جمهوری اسلامی (۱۳۶۶–۱۳۵۷)
جامعه روحانیت مبارز (۱۳۶۸–۱۳۵۶)
سن سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (معادل با ۱۹ آوریل ۱۹۳۹) به دنیا آمده است و در حال حاضر ۹۱ سال سن دارد.
ملیت سید علی خامنه ای
او اهل ایران است و در تاریخ ۱۹ آوریل ۱۹۳۹ در شهر مشهد، ایران به دنیا آمده است. بیشتر تحصیلات حوزوی خود را در داخل کشور گذرانده است.
اصالت سید علی خامنه ای
خامنهای دارای ریشه آذری از پدر و اصالت فارسی از مادری یزدی است. خانوادهاش از سادات حسینی هستند که نسبشان به امام سجاد (ع) میرسد و در طول قرون، به علمای دین منسوب بودهاند.
سید علی خامنه ای
او یکی از چهرههای تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران است که نقش مهمی در انقلاب، جنگ، ساختار سیاسی و هدایت فکری کشور ایفا کرده است.
شناخت زندگی، افکار و سیاستهای او برای تحلیل تحولات معاصر ایران ضروری است.
کودکی سید علی خامنه ای
کودکی او با سادگی، فقر مالی و تربیت مذهبی عمیق در خانوادهای روحانی و سنتی در مشهد سپری شد.
او در خانوادهای فقیر بزرگ شد و تا حدود پنجسالگی در خانهای کوچک در محلهای محرومنشین مشهد زندگی میکرد که تنها شامل یک اتاق و یک زیرزمین بود.
پس از آن، ارادتمندان خانواده زمینی خریداری کردند و خانه او به سه اتاق توسعه یافت. سید علی از چهار سالگی همراه برادرش سید محمد در مکتبخانه تحصیل و قرآن یاد گرفت.
سپس دوره دبستان را در مدرسه «دارالتعلیم دیانتی» مشهد سپری کرد. در این دوران، قرائت و تجوید قرآن را نزد قاریان محلی آموزش دید.
نوجوانی سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای در معالمالأصول از سید حسینی سیستانی بهرهمند شد و شرح لمعه و دیگر دروس فقهی را نزد پدر و هاشم قزوینی فرا گرفت. در سال ۱۳۳۴، در درس خارج فقه سید میلانی حاضر شد.
در سال ۱۳۳۶، به نجف سفر کرد و در دروس علمای برجستهای مانند سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی شرکت نمود، اما به دلیل مخالفت پدر، به مشهد بازگشت.
در همان سال، اجازه روایت از سید میلانی را دریافت کرد. در سال ۱۳۳۷، راهی قم شد و در مدرسه حجتیه اقامت گزید، و در درس استادانی چون سید حسین بروجردی و سید روحالله خمینی شرکت کرد.
او پنج سال در قم اقامت داشت و عمدتاً به مطالعه و تدریس پرداخت. در سال ۱۳۴۳، پس از نابینا شدن پدرش، به مشهد بازگشت و در جلسات درس سید هادی میلانی تا سال ۱۳۴۹ شرکت نمود.
تحصیلات آیت الله خامنه ای
سید علی خامنهای تحصیلات دینی خود را در حوزه علمیه آغاز کرد و در سن ۱۱ سالگی تحصیل در مشهد را شروع نمود.
او دروس مقدماتی و سطح حوزه را نزد استادانی مانند پدرش، شیخ هاشم قزوینی و آیتالله میلانی فرا گرفت.
تحصیلات سید علی خامنه ای
او در حوزه علمیه قم از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۳ (۱۹۵۸-۱۹۶۴) تحصیل کرد و پیشتر در حوزه نجف در سال ۱۳۳۶-۱۳۳۷ (۱۹۵۷-۱۹۵۸) حضور داشت.
تحصیلات حوزوی سید علی خامنه ای
در حدود سال ۱۳۳۶ شمسی (۱۹۵۷ میلادی)، سید علی خامنهای راهی قم شد و از اساتیدی مانند آیتالله سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی بهرهمند گردید.
پس از بازگشت به مشهد در سال ۱۳۴۳ شمسی (۱۹۶۴ میلادی)، به تدریس و فعالیتهای سیاسی پرداخت.
او تحصیلات رسمی دانشگاهی نداشت، اما در زبانهای عربی، انگلیسی و اردو مسلط است و به شعر و ادبیات علاقهمند است.
در ساختار حوزه، عنوان «آیتالله» به او اطلاق شده است. پس از درگذشت آیتالله اراکی در دهه ۷۰، برخی نهادهای جمهوری اسلامی او را بهعنوان مرجع تقلید معرفی کردند.
خانواده سید علی خامنه ای
پدر آیتالله خامنهای سید جواد خامنهای، روحانی و مجتهد آذربایجانیتبار بود. مادر او، خدیجه میردامادی، از خانوادهای مذهبی و اهل نجف و یزد بود.
پدر خانواده منبع درآمد اصلی بود، که بسیار محدود و کمسابقه بود. در مصاحبهها، آیتالله خامنهای به این نکته اشاره کرده است که: «کودکی ما پر از رنج و زحمت بود. گاهی شبها شام نداشتیم… من لباسهای وصلهدار میپوشیدم.»
سید علی خامنه ای و پدرش
سید علی خامنهای آموزشهای دینی خود را از سن چهار سالگی در خانه آغاز کرد. پدرش، سید جواد خامنهای، اولین معلم او در آموزش قرآن بود.
همزمان با تحصیل در کلاس پنجم دبستان، مقدمات حوزه علمیه را در مدرسه سلیمانخان مشهد شروع کرد و بخشی از دروس را نزد پدرش فرا گرفت.
این دوران، که همزمان با حضور نواب صفوی در مشهد بود، تأثیر زیادی بر شکلگیری دیدگاههای سیاسی او داشت. پس از آن، دوره سطح را در مدرسه نواب گذراند و همزمان تا سال دوم دبیرستان به تحصیل ادامه داد.
زندگی شخصی سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای با دختر حجتالاسلام خجسته بافقی ازدواج کرده و صاحب چند فرزند است. خانواده او کمتر وارد رسانهها میشوند.
او زندگی سادهای دارد و به شعر، ادبیات و موسیقی سنتی ایرانی علاقهمند است.
همسر سید علی خامنه ای
در اوایل پاییز سال ۱۳۴۳، خامنهای با منصوره خجسته باقرزاده ازدواج کرد. او در خانوادهای مذهبی و بازاری در مشهد بزرگ شده است و فعالیت سیاسی رسمی نداشته، اما اغلب به دیدار خانوادههای شهدا میرود. تاکنون هیچ تصویر رسمی از او در رسانهها منتشر نشده است.
فرزندان سید علی خامنه ای
او شش فرزند دارد: دو دختر به نامهای بشری و هدی، و چهار پسر به نامهای مصطفی، مجتبی، مسعود (محسن) و میثم.
پسران سید علی خامنه ای
۱. مصطفی خامنهای:
- متولد دهه ۱۳۴۰
- روحانی و استاد حوزه علمیه قم
- نسبتاً کمحاشیه و فعال در مسائل فرهنگی-دینی
- گفته میشود شبیهترین فرزند به پدر در تفکر و رفتار است.
۲.میثم خامنهای:
- پژوهشگر حوزه علوم انسانی
- کمتر در حوزه سیاسی فعال است و عمدتاً در زمینههای فرهنگی و تحقیقاتی شناخته میشود.
۳.مجتبی خامنهای:
- متولد حدود ۱۳۴۸
- روحانی، از افراد تأثیرگذار و شناختهشدهتر در میان فرزندان
- در برخی محافل از او بهعنوان چهره سیاسی و محتمل برای جانشینی پدر یاد میشود
- همسرش، دختر غلامعلی حداد عادل است.
۴. مسعود خامنهای:
- فعالیتهای رسانهای یا سیاسی ندارد
- بیشتر در فضای خصوصی و غیررسمی حضور دارد.
بچه های سید علی خامنه ای
بزرگترین پسر، سید مصطفی، در حال حاضر در حال تحصیل در حوزه علمیه است. سید مجتبی در جبهههای جنگ ایران و عراق شرکت کرده و ارتباط نزدیکی با بسیج و سپاه دارد؛ او یکی از گزینههای محتمل برای رهبری محسوب میشود.
سید مسعود (محسن) نیز عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است و بیشتر به جمعآوری خاطرات پدر و مدیریت سایت او مشغول است.
خامنهای پسران خود را از فعالیتهای اقتصادی و تصدی مناصب حکومتی منع کرده است.
ثروت سید علی خامنهای
بر اساس اظهارات مسئولان سابق بیت رهبری، خامنهای زندگی بسیار سادهای دارد و حقوقی دریافت نمیکند؛ زندگی او عمدتاً از نذورات مردمی تامین میشود و سطح زندگیاش پایینتر از متوسط جامعه ایران است.
برخی منابع، داراییهای او را بسیار کم و ساده توصیف کردهاند، اما خبرگزاریها مدعیاند که او داراییهایی به ارزش حدود ۲۰۰ میلیارد دلار دارد.
در سال ۲۰۱۳، رویترز گزارش داد که خامنهای در کنترل حدود ۹۵ میلیارد دلار دارایی است، که بیشتر آن توسط ستاد اجرایی فرمان امام، مهمترین نهاد اقتصادی وابسته به او، مدیریت میشود.
این ستاد اموال زیادی را از طریق مصادره اموال مردم و اعضای اقلیتهای دینی به دست آورده است و بخش عمدهای از ثروت کشور در اختیار نهادهای وابسته به دفتر رهبر قرار دارد.
در سال ۱۳۹۸، بنیاد مستضعفان، یکی از این نهادها، درآمد و سود زیادی کسب کرد و برخی خواستار شفافیت مالی در دفتر خامنهای شدهاند.
از اقدامات اقتصادی او میتوان به خرید سهام بانکها و شرکتهای بزرگ توسط ستاد اجرایی فرمان امام اشاره کرد.
خانه سید علی خامنهای
رهبر جمهوری اسلامی، آیتالله خامنهای، در حال حاضر در خانه سازمانی (بیت رهبری) در مرکز تهران ساکن است که محل سکونت، دفتر کار و محل برگزاری مراسم رسمی او محسوب میشود.
این مجموعه در چهارراه خیابانهای ایران، پاستور، فلسطین و آذربایجان قرار دارد و شامل ساختمانهایی ساده و بدون تزئین است که اتاقهای متعددی در آن وجود دارد و دکوراسیون آن بسیار ساده است.
خانه سید علی خامنهای در پاستور
پیش از تصدی رهبری در سال ۱۳۶۰، او در خیابان پاستور در خانهای باغدار زندگی میکرد. بیت رهبری تحت حفاظت سپاه پاسداران است و به دلیل حساسیتهای امنیتی، دسترسی و اطلاعرسانی درباره جزئیات داخلی آن محدود است.
فیسبوک سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@
توییتر سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@
دست راست سید علی خامنهای
در ۶ تیر ۱۳۶۰، آیتالله خامنهای هدف ترور ناموفق قرار گرفت و از ناحیه سینه، کتف و دست راست آسیب دید که منجر به فلج شدن دست راست او شد.
وضعیت جسمانی سید علی خامنهای
در ۱۷ شهریور ۱۳۹۳، وبسایت رسمی او اعلام کرد که او تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفته است.
علیرضا مرندی، پزشک تیم معالج، گفت که عارضهای که داشت نیاز به عمل داشت و رهبر از نظر پزشکان تبعیت کرد.
او پس از هفت روز بستری، در ۲۴ شهریور از بیمارستان مرخص شد و در مصاحبهای اظهار کرد که جای نگرانی نیست و عمل کاملاً عادی انجام شده است.
شایعات در خصوص سید علی خامنهای
در سالهای اخیر، شایعات متعددی درباره وضعیت سلامت خامنهای منتشر شده است. در سال ۲۰۱۰، گزارشی مبنی بر ابتلای او به نوع نادری از سرطان خون منتشر شد.
سید علی خامنهای سرطان پروستات
همچنین در ۲۰۱۵، روزنامهای ادعا کرد که او به سرطان پروستات در مرحله چهارم مبتلا است و برآورد میشود عمر او بیش از دو سال نباشد.
در سال ۱۳۹۹، خبری منتشر شد که یکی از کاربران توییتر اعلام کرد وضعیت او وخیم است و دیدارش با حسن روحانی لغو شده است، اما مقامات دفتر رهبری این خبر را تکذیب کردند.
در شهریور ۱۴۰۱، گمانهزنیها درباره وخامت حال او افزایش یافت و منابعی گزارش دادند که او پس از جراحی در بستر بیماری است.
عکسی از او در مراسم مذهبی منتشر شد، اما روزنامه نیویورک تایمز بر صحت این اخبار بیماری تأکید کرد و نشانههایی مانند ناتوانی در نشستن طولانی را اشاره کرد.
عکس های سید علی خامنهای
عکس سید علی خامنهای
عکس پروفایل سید علی خامنهای
عکس جذاب سید علی خامنهای
والپیپر سید علی خامنهای
سید علی خامنهای والپیپر
دوران ریاستجمهوری خامنهای
در زمان ریاستجمهوری خامنهای، ساختار نهاد ریاستجمهوری چندان کامل و کارآمد نبود، بنابراین او تلاش کرد دفتر و کارگروههای مشورتی تشکیل دهد.
در سال ۱۳۶۵، قانون اختیارات رئیسجمهور تصویب شد تا وظایف او مشخصتر گردد. او در مواردی با موسوی درباره مسائل اقتصادی و انتخاب وزرا اختلاف نظر داشت.
پس از پایان جنگ، تمرکز زیادی بر مذاکرات خارجی و مدیریت جنگ داشت و رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود.
در حوزه سیاست خارجی، او سفرهای متعددی به کشورهای منطقه و سازمانهای بینالمللی انجام داد و در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد.
همچنین، در حمایت از گروههای شیعی و مبارزان اسلامی فعال بود و در سفرهای استانی با مردم دیدار میکرد تا مسائل اقتصادی و امنیتی را پیگیری کند.
به طور کلی، دوران رهبری او همزمان با توسعه سیاستهای داخلی و خارجی و مدیریت بحرانهای جنگ و امنیت بود.
نقش خامنهای در شورای عالی انقلاب فرهنگی
در ۸ شهریور ۱۳۶۲، بر اساس حکم امام خمینی، خامنهای نخستین ترمیم عمده در ستاد انقلاب فرهنگی را انجام داد. در این تغییر، مسئولان اجرایی مانند نخستوزیر، وزرای فرهنگ و آموزش عالی و ارشاد اسلامی و دو دانشجو به ستاد افزوده شدند.
پس از بازگشایی دانشگاهها و گسترش فعالیتهای فرهنگی، در آذر ۱۳۶۳، دومین ترمیم صورت گرفت و نام ستاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییر یافت، و رئیسجمهور به عنوان رئیس شورا منصوب شد.
در سال ۱۳۷۵، در دوران رهبری، سومین دوره شورای انقلاب فرهنگی تشکیل شد. خامنهای اعضای جدید شورا را منصوب کرد و بر اهمیت وظایف آن تأکید نمود.
خامنهای و مجمع تشخیص مصلحت
در رابطه با مجمع تشخیص مصلحت، در سال ۱۳۶۶، پس از اختلافات بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان درباره تصویب لوایح، امام خمینی در ۱۷ بهمن موافقت کرد که مجمع تشخیص مصلحت نظام تأسیس شود.
خامنهای به عنوان اولین رئیس این مجمع منصوب شد و این سمت را تا پایان دورهٔ ریاستجمهوری خود حفظ کرد.
رهبری جمهوری اسلامی ایران
پس از وفات امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری آیتالله خامنهای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران برگزید.
در دوران رهبری ایشان، ساختارهای نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی کشور تغییراتی عمده را تجربه کرد.
سیاستهای کلان نظام، از جمله مقاومت در مقابل غرب، توسعه منطقهای، برنامه هستهای و اقتصاد مقاومتی، از مهمترین رویکردهای او بودند.
رهبری سید علی خامنهای
قبل از وفات امام خمینی، حسینعلی منتظری به عنوان جانشین او انتخاب شده بود، اما در ۶ فروردین ۱۳۶۸، امام وی را عزل کرد و منتظری از سمت خود استعفا داد.
پس از مرگ امام خمینی، در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری بهطور فوقالعاده جلسه تشکیل داد و با اکثریت، خامنهای را که در آن زمان رئیسجمهور بود، به عنوان رهبر موقت جمهوری اسلامی برگزید.
این تصمیم یکی از رویدادهای مهم تاریخ جمهوری اسلامی است، زیرا در آن زمان، جانشین مشخصی برای امام وجود نداشت و شرایط حساس جنگ با عراق و فشارهای بینالمللی، اهمیت این انتخاب را دوچندان میکرد.
برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران
در فرآیند برگزینی، ابتدا مجلس خبرگان استعفای حسینعلی منتظری را تأیید کرد. درباره جانشینی، بحث بر سر انتخاب مرجع تقلید یا رهبری شورایی بود، اما در نهایت توافقی حاصل نشد.
نام خامنهای برای رهبری فردی مطرح شد و هاشمی رفسنجانی درباره صلاحیت او سخن گفت.
در نهایت، ۶۰ نفر از ۷۴ عضو مجلس خبرگان، با وجود مخالفت خامنهای، او را به عنوان رهبر موقت نظام انتخاب کردند.
پس از اصلاح قانون اساسی و برگزاری همهپرسی، مجلس خبرگان در رایگیری نهایی، خامنهای را به عنوان رهبر دائم جمهوری اسلامی منصوب کرد.
ویژگیهای دوران رهبری سید علی خامنهای
تقویت نهادهای نظامی، بهویژه سپاه پاسداران، یکی از اولویتهای اصلی بود. همچنین، توسعه نفوذ منطقهای ایران و محور مقاومت در منطقه گسترش یافت.
در عرصه سیاست، بر استقلال سیاسی و اقتصادی از غرب تأکید شد و با تحریمهای گسترده آمریکا و غرب مواجهه شد.
حمایت از فناوری هستهای به عنوان بخشی از اهداف استراتژیک دنبال شد.
علاوه بر این، فضای فرهنگی با تمرکز بر مفاهیم “انقلاب فرهنگی” هدایت و ترویج داده شد.
فعالیتهای سیاسی خامنه ای
سید علی خامنهای از دهه ۱۳۳۰ شمسی فعالیتهای سیاسی خود را علیه رژیم پهلوی آغاز کرد.
او یکی از نخستین روحانیونی بود که از امام خمینی حمایت کرد و به خاطر فعالیتهای انقلابیاش چندین بار توسط ساواک بازداشت، زندانی و تبعید شد.
سخنرانیهای افشاگرانهاش در مساجد مشهد، تهران و تبریز نقش مهمی در بیداری و آگاهیبخشی به مردم ایفا کرد.
خامنه ای قبل از انقلاب
در دهه ۱۳۴۰، خامنهای فعالیتهای سیاسی خود را آغاز کرد و در این مدت چندین بار توسط ساواک بازداشت شد.
اولین بار در خرداد ۱۳۴۲ در بیرجند، به دلیل سخنرانی درباره یورش به مدرسه فیضیه و نفوذ اسرائیل، بازداشت و زندانی شد.
پس از تظاهرات ۱۵ خرداد، به مشهد منتقل و به مدت ۱۰ روز در بازداشت بود.
بازداشت سید علی خامنهای
او در سفر به زاهدان در دیماه ۱۳۴۲ نیز مجدد بازداشت شد و در تهران زندانی گردید. در سالهای بعد، در کنار فعالیتهای سیاسی، گروهی مخفی برای مبارزه با رژیم تشکیل داد و در سال ۱۳۴۵ توسط ساواک کشف شد.
در این دوران، فعالیتهایی نظیر ترجمه کتاب، امامت مسجد و برگزاری جلسات تفسیر و ایدئولوژی انجام داد.
اما در سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳، چندین بار بازداشت و در زندانهای مختلف، از جمله کمیته مشترک ضدخرابکاری، زندانی شد.
در این مدت، ساواک خانه و فعالیتهایش را تفتیش و ضبط کرد. پس از آزادی، به فعالیتهای سیاسی و تبلیغی خود ادامه داد و ضمن هشدار دربارهٔ فعالیتهای مسلحانه و مبارزه فکری، تلاش کرد تا از طریق جلسات و کلاسهای مخفی، بر مبارزه و تبیین ایدئولوژی اسلامی تمرکز کند.
بازداشت آیت الله خامنهای
در اواخر سال ۱۳۵۶، نیروهای امنیتی رژیم پهلوی سید علی خامنهای را دستگیر و به مدت سه سال به ایرانشهر تبعید کردند، و از خروج او برای زیارت عتبات عالیات جلوگیری شد.
در اوج مبارزات انقلاب ۱۳۵۷، پس از آزادی، به مشهد بازگشت و فعالیتهای انقلابی خود را در مسجد آل رسول و دیگر اماکن ادامه داد.
پس از کشتار یزد، نامهای اعتراضی منتشر کرد و در تیرماه ۱۳۵۷، به دلیل اعتراض طلاب به تبعید، توسط نیروهای امنیتی سرکوب شد.
تبعید سید علی خامنهای
او سپس به جیرفت تبعید شد، اما در شهریور همان سال به کهنوج رفت و به فعالیتهای خود ادامه داد. در مهرماه ۱۳۵۷، راهی مشهد شد و با سخنرانیها و فعالیتهای افشاگرانهاش نقش مهمی در انقلاب ایفا کرد.
با حضور امام خمینی در فرانسه، خامنهای خواستار بازگشت او شد و در تظاهرات و اعتراضات مشهد شرکت کرد.
در دیماه ۱۳۵۷، در تظاهرات و فعالیتهای ضد حکومتی فعال بود و در عاشورای آن سال، خطبههایی علیه رژیم خواند.
پس از پیروزی انقلاب، به تهران رفت و در کمیته تبلیغات و شورای انقلاب نقش مهمی ایفا کرد و در تحصنها و انتشار اعلامیهها شرکت داشت.
خامنهای امام جمعه تهران
از ۲۴ دی ۱۳۵۸، خامنهای به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد و در طول چهل سال، بیش از ۲۴۰ بار نماز جمعه اقامه کرده است.
دورههای امامت و رویدادهای مربوطه:
- دوره اول امامت: از دیماه ۱۳۵۸ تا تیر ۱۳۶۰ بود که در این مدت، او هدف ترور قرار گرفت.
- دوره دوم: پس از ترور و تا زمان انتخابش به عنوان رهبر، ادامه داشت. در نماز جمعه اسفند ۱۳۶۳، بمبگذاری رخ داد که منجر به کشته شدن ۱۴ نفر و زخمی شدن ۸۸ نفر شد.
- دوره سوم: از زمان رهبری تاکنون است و اولین نماز جمعه پس از بهمن ۱۳۹۰ در خرداد ۱۳۹۸ برگزار شد.
ترور نافرجام سید علی خامنهای
در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، در حین سخنرانی در مسجد ابوذر تهران، بمبی منفجر شد که آسیب جدی به دست راست خامنهای وارد کرد.
این ترور توسط سازمان مجاهدین خلق صورت گرفت. پس از درمان، او به فعالیتهای سیاسی خود ادامه داد و این حادثه یکی از دلایل محبوبیت بیشتر او در میان نیروهای انقلابی محسوب میشد.
ترور آیت الله خامنهای
در حین سخنرانی در مجلس، خامنهای هدف ترور قرار گرفت. بمبگذاری در آن زمان، یک هفته پس از عزل بنیصدر صورت گرفت و چند روز بعد، انفجار در حزب جمهوری اسلامی رخ داد که منجر به کشته شدن چندین عضو شد.
بمب مخفیشده در ضبط صوت، نزدیک قلب او قرار داشت و هنگام انفجار، او مجروح و بیهوش شد.
او به بیمارستان منتقل شد و دست راستش از کار افتاد. برخی منابع، مسئولیت این ترور را به سازمان مجاهدین خلق یا گروه فرقان نسبت دادهاند.
پیروزی انقلاب و سید علی خامنهای
در ۲۳ دیماه ۱۳۵۷، روحالله خمینی شورای انقلاب اسلامی را تشکیل داد و روز بعد، شاه از ایران خارج شد.
پس از خروج شاه و شکست دولت شاپور بختیار، خمینی در ۱۲ بهمنماه همان سال، از فرانسه به ایران بازگشت.
با اعلام بیطرفی ارتش در ۱۵ بهمن، دولت موقت به رهبری مهدی بازرگان تشکیل شد. سرانجام، در ۲۲ بهمنماه ۱۳۵۷، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید.
سید علی خامنهای پس از انقلاب ۱۳۵۷
پس از پیروزی انقلاب، وی به سرعت در مسئولیتهای کلیدی منصوب شد، از جمله:
- عضو شورای انقلاب اسلامی
- نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی (دوره اول)
- امام جمعه موقت تهران (از ۱۳۵۹)
- نماینده امام در شورای عالی دفاع
- رئیسجمهور ایران (۱۳۶۰–۱۳۶۸)، دومین رئیسجمهور پس از ابوالحسن بنیصدر
- عضو حزب جمهوری اسلامی (تا انحلال آن).
آیت الله خامنهای پس از انقلاب
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، آیتالله خامنهای به سرعت در مناصب کلیدی منصوب شد. او عضو شورای انقلاب، امام جمعه تهران، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و یکی از شخصیتهای موثر در شکلگیری ساختار جدید نظام جمهوری اسلامی بود.
خامنهای عضویت در شورای انقلاب
در اوایل انقلاب، خامنهای با عضویت در شورای انقلاب نقش مهمی ایفا کرد. این شورا، به دستور خمینی و در آبان ۱۳۵۷ تشکیل شد و در ۲۲ دیماه همان سال به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
خامنهای، با پیشنهاد مرتضی مطهری، در دیماه وارد شورا شد و در تصمیمگیریهای مهمی مانند مذاکره با مقامات داخلی و خارجی نقش داشت.
او در تمام دوره فعالیت شورا، به عنوان عضو ثابت باقی ماند و در تیرماه ۱۳۵۸ به عنوان معاون امور انقلاب وزارت دفاع منصوب شد.
همچنین، عضویت در کمیسیون وزرای امنیتی، مدیریت مرکز اسناد و سرپرستی سپاه پاسداران از دیگر مسئولیتهای او در این دوران بود.
تاریخچه انتخاباتی خامنهای
در اسفند ۱۳۵۸، خامنهای از سرپرستی سپاه پاسداران استعفا داد تا در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کند.
در همان ماه، او برای اولین بار نامزد انتخابات مجلس شد و با حمایت ائتلافی شامل جامعهٔ روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی، در اردیبهشت ۱۳۵۹ در حوزهٔ تهران پنجم انتخاب گردید.
او به عنوان عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی فعالیت کرد و در زمان جنگ ایران و عراق، به دلیل حضور در جبههها، در جلسات مجلس کمتر شرکت داشت.
پس از جراحت در تیر ۱۳۶۰، در موارد معدود در جلسات مجلس حاضر شد و در مهر همان سال، با انتخاب به عنوان رئیسجمهور، از مجلس خارج شد.
ریاست جمهوری خامنهای
در سال ۱۳۶۰، پس از عزل بنیصدر، سید علی خامنهای به عنوان دومین رئیسجمهور ایران برگزیده شد و دو دوره متوالی (۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸) ریاستجمهوری را بر عهده داشت.
دوران ریاست او همزمان با جنگ ایران و عراق، تحریمها و روند بازسازی کشور بود. در این مدت، همکاری نزدیکی با رهبر وقت، امام خمینی، داشت.
مرجعیت سید علی خامنهای
در آذرماه ۱۳۷۳، پس از درگذشت محمدعلی اراکی، موضوع مرجعیت آیتالله خامنهای مطرح شد. برخی علمای حوزه و نهادهای حوزوی وی را به عنوان مرجع صلاحیتدار معرفی کردند، اما نظیر منتظری و فضلالله، برخی دیگر او را تأیید نکردند.
او نخستین کتاب فقهی خود را در سال ۱۳۷۱ منتشر کرد و در رسانههای حکومتی، با عنوان «آیتالله» معرفی شد؛ هرچند این عنوان و تثبیت او در این مقام بحثبرانگیز بود.
مخالفتهای فقهی و قانون اساسی، که شرط مرجعیت را نیازمند صلاحیت علمی و تقوای فرد میدانست، در تعیین جایگاه او تأثیرگذار بود. اما امام خمینی در نامهای در سال ۱۳۶۸ اعلام کرد که شرط مرجعیت برای رهبر لازم نیست و کافی است فرد مجتهد و عادل مورد تأیید خبرگان باشد.
سیاست داخلی سید علی خامنهای
در دوران رهبری خامنهای، سیاست داخلی با برگزاری پنجمین دوره انتخابات ریاستجمهوری و همهپرسی اصلاح قانون اساسی آغاز شد.
روابط او با رؤسایجمهور مختلف، مانند هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدینژاد، متفاوت بوده است؛ در حالی که با رفسنجانی روابط خوبی داشت، در دوره احمدینژاد روابط تیرهتر شد.
در دوره روحانی، مذاکرات هستهای و برجام انجام شد، اما پس از خروج آمریکا از برجام، خامنهای او را مورد سرزنش قرار داد.
او در حوزه سلامت، ممنوعیت واردات واکسن کرونا را اعلام کرد و بر ساخت واکسن داخلی تأکید داشت.
خامنهای همچنین سیاستهای اقتصادی و علمی، از جمله حمایت از تحقیقات در زمینه سلولهای بنیادی، را ترویج کرد.
سیاست خارجی سید علی خامنهای
در سیاست خارجی، خامنهای اصول اصلی را دفاع از مسلمانان و مبارزه با استثمار و استعمار میداند.
او از مقاومت در منطقه حمایت میکند و سیاست منطقهای ایران را برخلاف سیاستهای آمریکا میداند. همچنین، مواضع قوی علیه مداخلات عربستان سعودی اتخاذ کرده و از محور مقاومت در سوریه حمایت میکند.
او آزار مسلمانان روهینگیا را محکوم کرده و در سیاست منطقهای بر اهمیت مقاومت و حمایت از ملت سوریه تأکید دارد.
دیدگاههای اقتصادی خامنهای
خامنهای اقتصاد اسلامی را بر دو اصل «افزایش ثروت ملی» و «توزیع عادلانه و رفع محرومیت» بنا نهاده است و هر برنامهای که این اصول را تأمین کند، معتبر میداند.
در سال ۱۳۸۹، مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را مطرح کرد و آن را اقتصادی توصیف کرد که هم رشد اقتصادی را حفظ میکند و هم آسیبپذیری در برابر تحرکات جهانی را کاهش میدهد و متکی بر توانمندیهای داخلی است.
او بر اهمیت جهش تولید تأکید دارد، زیرا آن را کلید اصلاح شاخصهای اقتصادی، کاهش بیکاری، رونق صادرات، افزایش درآمد ارزی و استقلال اقتصادی میداند.
دیدگاههای نظامی خامنهای
خامنهای معتقد است ایران باید توان نظامی خود را تقویت کند تا از وقوع جنگ جلوگیری شود. حضور منطقهای و توان موشکی کشور، از نظر او، غیرقابل مذاکره است.
پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، او وعده داد که انتقام سخت خواهد گرفت و خواستار کاهش نفوذ آمریکا در منطقه شد.
او همچنین فتوایی صادر کرده است که تولید و استفاده از سلاحهای هستهای حرام است، اما مدارک نشان میدهد که برنامههای مخفی برای دستیابی به سلاح هستهای وجود دارد که باعث نگرانی و تردید در اروپا شده است.
او بر اهمیت فناوری هستهای برای مقاصد غیرنظامی تأکید میکند، اما این فتوا مورد مناقشه است و آمریکا اعلام کرده است که تصمیمگیریهایشان بر اساس فتوای خامنهای نیست.
خدمات نظامی و پیشینه فقهی سید علی خامنهای
موضوع | جزئیات | موضوع | جزئیات |
وفاداری نظامی | نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران | زمینه فقهی | اصول فقه، تفسیر قرآن |
خدمت/شاخه نظامی | سپاه پاسداران، ستاد جنگهای نامنظم، قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا | تحصیلات حوزوی | درس سطح، درس خارج |
سالهای خدمت نظامی | ۱۳۵۸؛ ۱۳۶۰–۱۳۵۹؛ ۱۳۶۲–۱۳۶۰ | محل تحصیل | حوزه علمیه قم، نجف، خراسان |
فرماندهی/عملیاتها | فرمانده سپاه پاسداران، قرارگاه خاتمالانبیا؛ شورش کردها، جنگ ایران و عراق | مرتبه حوزوی | آیتالله العظمی |
ترجمههای سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای نویسنده و مترجم چندین اثر در حوزههای دینی، فرهنگی و اجتماعی است.
از جمله آثار شاخص او میتوان به «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «پرتویی از نهجالبلاغه» اشاره کرد.
وی همچنین ترجمههایی از متون عربی به فارسی دارد و همواره بر اهمیت نقش فرهنگ در سیاست تأکید کرده است.
آثار و تالیفات سید علی خامنهای
برخی از آثار و تالیفات سید علی خامنهای عبارتند از:
– «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن»
– «پرتویی از نهجالبلاغه»
– «در محضر قرآن»
او همچنین ترجمههایی از کتابهایی مانند:
– «المستقبل لهذا الدین» اثر سید قطب
– «صلح امام حسن (ع)» اثر شیخ راضی آلیاسین
را انجام داده است.
تدریس سید علی خامنهای
از زمان حضور در مشهد، آیتالله خامنهای فعالیتهای تدریسی خود را آغاز کرد. او در ابتدا در سطوح عالی حوزه مانند رسائل، مکاسب و کفایه به تدریس مشغول بود و پس از انقلاب اسلامی، در دورهٔ ریاستجمهوری نیز به ادامه تدریس تفسیر قرآن پرداخت.
از سال ۱۳۶۹، تدریس خارج فقه را آغاز کرد و هماکنون مباحثی همچون جهاد، قصاص و مکاسب محرمه را تدریس میکند. کلاسهای او معمولاً حدود ۵۰۰ نفر شرکتکننده دارد.
شعر آیت الله خامنهای
در شهر مشهد، آیتالله خامنهای در انجمنهای ادبی مانند انجمنهای فردوسی و فرخ عضویت داشت و اشعاری سروده است. او دفترچهای به نام «سفینه غزل» داشت که در آن اشعار جدید خود را مینوشت.
دفتر شعر او در زمان ساواک مصادره شد و پس از آن به او بازگردانده نشد. تخلص وی در اشعار «امین» است. نمونهای از شعر او نیز موجود است.
دیدار شاعران با رهبر
دیدار شاعران با رهبر، که از دوران ریاستجمهوری ایشان آغاز و در دوران رهبری نیز ادامه یافته است، سنتی قدیمی است که هر سال در نیمه رمضان برگزار میشود.
برخی معتقدند این جلسات بیشتر جنبه رسمی و یکطرفه دارد و شاعران تنها دستورات او را اجرا میکنند.
در این جلسات، آثار متعددی از شاعران ایرانی و خارجی، از جمله افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، آذربایجان، عراق، هند، اوکراین و ترکیه، خوانده شده است. شاعران خارجی اشعار خود را به زبان خود و به ترجمه فارسی ارائه دادهاند.
ادبیات سید علی خامنهای
در حوزه ادبیات، سید علی خامنهای به شعر و ادبیات علاقهمند است و در دوران کودکی با سبکهای مختلف ادبی آشنا شد.
او به مطالعه رمانها و آثار ادبی جهانی ادامه داده و معتقد است زبان فارسی باید محترم شمرده شود، چرا که این زبان توانسته فرهنگ، دین و تمدن ملل را انتقال دهد.
در سال ۱۳۹۸، نگرانی خود را درباره روند کاهش جایگاه زبان فارسی ابراز کرد و از صداوسیما خواست تا در ترویج لغات خارجی پرهیز کند.
سید علی خامنهای رهبر ایران
سید علی خامنهای، رهبر ایران، بر اساس شاخصهای مردمسالاری اکونومیست، حکومت او را یک رژیم اقتدارگرا ارزیابی میکند.
در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸، او بهترتیب در رتبههای هجدهم و هفدهمین فرد قدرتمند جهان قرار گرفت. نگاه منطقی و عملگرایانه او، او را از بسیاری رهبران ایران متمایز ساخته است.
با این حال، منتقدان معتقدند خامنهای خود را عقل کل میداند و توانایی یادگیری از اشتباهاتش را ندارد.
جایگاه خامنهای در جهان
کریم سجادپور و دیگر تحلیلگران، او را قدرتمندترین رهبر در خاورمیانه مینامند و معتقدند قدرت او از طریق نهادهای وفادارش پنهان باقی میماند.
او در فهرست دشمنان آزادی رسانهها قرار دارد و در سال ۲۰۰۰، به عنوان یکی از ده دشمن اصلی آزادی بیان شناخته شد.
قانون اساسی جمهوری اسلامی، اختیارات بیحد و حصر رهبر را تأیید میکند و دیوید والچنسکی او را در رتبه نهمین دیکتاتور زنده جهان قرار داده است.
در فوریه ۲۰۲۴، شرکت متا حسابهای او را به دلیل نقض قواعد مربوط به ترویج سازمانها و افراد خطرناک مسدود کرد.
⏬مقالات پیشنهادی⏬رئیس جمهور مسعود پزشکیان ایران و اسرائیل برای آتشبس توافق کردند
آث میلان ایران
عالی بود! فکر میکنم زندگینامهی شخصیتهای بزرگ همیشه الهامبخش هست.
چقد خوبه این بیوگرافی ها رو میزارید تا بخونیم
رهبر انقلاب با ارادهای استوار و دیدی عمیق که سالهاست پرچمدار مسیر استقلال و مقاومت ایران است.